Το αλάτι είναι μία χημική ένωση που ονομάζεται χλωριούχο νάτριο NaCl ( Na=νάτριο, Cl=χλώριο) και αποτελείται από 40% νάτριο και 60% χλώριο. Είναι απαραίτητο για τον οργανισμό μας και βρίσκεται στο αίμα μας και σε όλα τα υγρά του σώματος μας. Χρειάζεται για την σωστή λειτουργία του μυϊκού και νευρικού μας συστήματος. Βοηθάει στην σύσπαση των μυών και στην αποβολή της γλυκόζης από τα μυϊκά κύτταρα.
Υπάρχουν δύο είδη αλατιού: το θαλασσινό και το ορυκτό.
Το αλάτι φιλτράρεται, στο σώμα μας, από τα νεφρά και στην συνέχεια επιστρέφει στο αίμα. Όταν αυξάνεται η κατανάλωση, αυξάνονται και τα επίπεδα άλατος στο αίμα, με αποτέλεσμα να ανατρέπεται η ισορροπία υγρών/αλατιού κι έτσι να δημιουργείται η αίσθηση της δίψας. Πίνοντας περισσότερο νερό επανέρχεται η ισορροπία και τα νεφρά μπορούν να αποβάλλουν την επιπλέον ποσότητα από τον οργανισμό.
Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού συνδέεται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως η υπέρταση και η οστεοπόρωση. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό ή σε καρδιακή ανεπάρκεια. Έρευνες που έχουν γίνει, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μειώνοντας την κατανάλωση αλατιού 30%, μπορούμε να μειώσουμε τα ποσοστά θνησιμότητας τουλάχιστον μέχρι και 20%. Η πλεονάζουσα ποσότητα εμποδίζει την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, μειώνοντας την αύξηση της οστικής μάζας, οδηγώντας σε οστική απώλεια και οστεοπόρωση.
Η μεγαλύτερη ποσότητα αλατιού που καταναλώνουμε καθημερινά βρίσκεται στις επεξεργασμένες τροφές. Πολλές φορές στις ετικέτες των τροφίμων αναγράφεται η περιεκτικότητα σε Νάτριο. Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι 1 γραμμάριο νάτριο ισοδυναμεί με 2,5 γραμμάρια αλάτι. Σύμφωνα με την ενδεικτική ημερήσια πρόσληψη οι ενήλικες θα πρέπει να καταναλώνουν 5-6 γραμμάρια, ενώ τα παιδιά από 2-4 γραμμάρια. Τα βρέφη δεν πρέπει να καταναλώνουν αλάτι γιατί δεν έχουν αναπτυχθεί τα νεφρά τους.
Πως μπορώ να μειώσω την κατανάλωση αλατιού;
Υπάρχουν δύο είδη αλατιού: το θαλασσινό και το ορυκτό.
Το αλάτι φιλτράρεται, στο σώμα μας, από τα νεφρά και στην συνέχεια επιστρέφει στο αίμα. Όταν αυξάνεται η κατανάλωση, αυξάνονται και τα επίπεδα άλατος στο αίμα, με αποτέλεσμα να ανατρέπεται η ισορροπία υγρών/αλατιού κι έτσι να δημιουργείται η αίσθηση της δίψας. Πίνοντας περισσότερο νερό επανέρχεται η ισορροπία και τα νεφρά μπορούν να αποβάλλουν την επιπλέον ποσότητα από τον οργανισμό.
Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού συνδέεται με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως η υπέρταση και η οστεοπόρωση. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό ή σε καρδιακή ανεπάρκεια. Έρευνες που έχουν γίνει, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μειώνοντας την κατανάλωση αλατιού 30%, μπορούμε να μειώσουμε τα ποσοστά θνησιμότητας τουλάχιστον μέχρι και 20%. Η πλεονάζουσα ποσότητα εμποδίζει την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, μειώνοντας την αύξηση της οστικής μάζας, οδηγώντας σε οστική απώλεια και οστεοπόρωση.
Η μεγαλύτερη ποσότητα αλατιού που καταναλώνουμε καθημερινά βρίσκεται στις επεξεργασμένες τροφές. Πολλές φορές στις ετικέτες των τροφίμων αναγράφεται η περιεκτικότητα σε Νάτριο. Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι 1 γραμμάριο νάτριο ισοδυναμεί με 2,5 γραμμάρια αλάτι. Σύμφωνα με την ενδεικτική ημερήσια πρόσληψη οι ενήλικες θα πρέπει να καταναλώνουν 5-6 γραμμάρια, ενώ τα παιδιά από 2-4 γραμμάρια. Τα βρέφη δεν πρέπει να καταναλώνουν αλάτι γιατί δεν έχουν αναπτυχθεί τα νεφρά τους.
Πως μπορώ να μειώσω την κατανάλωση αλατιού;
- Αποφυγή ή μείωση της ποσότητας αλατιού στο μαγείρεμα και αντικατάσταση του με άλλα μπαχαρικά και βότανα.
- Αποφυγή ή μείωση των σνακ όπως: πατατάκια, γαριδάκια, αλατισμένων ξηρών καρπών, ποπ κορν,κράκερ κ.ά.
- Αποφυγή ή μείωση έτοιμων φαγητών και κονσερβών.
- Περιορισμό σε τουρσιά και έτοιμες σάλτσες.