Αμφιβληστροειδοπάθεια: Διαβήτης - Υπέρταση - Γενετικές διαταραχές

Η αμφιβληστροειδοπάθεια είναι μία βλάβη του αμφιβληστροειδούς χιτώνα, η οποία μπορεί να προκληθεί είτε από τραυματισμό είτε εξαιτίας διαφόρων παθήσεων ή γενετικών διαταραχών και εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, ακόμα και στην τύφλωση.

Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας βρίσκεται στην πίσω πλευρά του εσωτερικού του οφθαλμού και είναι υπεύθυνος για την λήψη του οπτικού σήματος από τους φωτοϋποδοχείς και την μετατροπή του σε ηλεκτρικό σήμα για την επεξεργασία του από τον εγκέφαλο ώστε να γίνει εικόνα. Οποιαδήποτε βλάβη του μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στην όραση.

Οι κυριότεροι παράγοντες ανάπτυξης της αμφιβληστροειδοπάθειας είναι:

• ο διαβήτης
• η υπέρταση
• η προωρότητα (πρόωρη γέννηση)
• η έκθεση στον ήλιο (καταστροφή του αμφιβληστροειδούς από την υπεριώδη ακτινοβολία και κυρίως από την UVA και την UVB)
• η έκθεση στην ακτινοβολία
• τραυματισμοί
• αγγειακές νόσοι
• η δρεπανοκυτταρική αναιμία
• γενετικές διαταραχές

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι η πιο κοινή αιτία απώλειας όρασης σε άτομα με διαβήτη καθώς επηρεάζει το 50% περίπου των διαβητικών προκαλώντας βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία του αμφιβληστροειδή και μπορεί να οδηγήσει στην τύφλωση αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα. Οι κυριότερες αιτίες είναι η νέκρωση των αιμοφόρων αγγείων, η νεοαγγείωση (η δημιουργία νέων αγγείων), η αιμορραγία τους. Αντιμετωπίζεται με Laser ή με ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις εξιδεικευμένων φαρμάκων.

Η υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια εμφανίζεται σε άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση η οποία προκαλεί στένωση, σκλήρυνση ή απόφραξη των αιμοφόρων αγγείων με αποτέλεσμα την εμφάνιση αιμορραγιών, λιπιδίων και οιδημάτων, με συνέπεια την σταδιακή απώλεια όρασης. Αντιμετωπίζεται με την ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια εμφανίζεται σε άτομα με γενετικές διαταραχές λόγω μετάλλαξης γονιδίων, είναι κληρονομική και μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα από την παιδική ηλικία. Συνδέεται με ένα πλήθος ασθενειών όπως το σύνδρομο Usher, τη νόσο του Refsum, το σύνδρομο Bardet-Biedl, τη συγγενή αμαύρωση του Leber, το σύνδρομο Alstrom, το σύνδρομο Joubert, το σύνδρομο Dekaban-Ariba, τις συγγενείς διαταραχές της γλυκοζιλίωσης, η νόσος Bassen-Kornzweig, το σύνδρομο Waardenburg, το σύνδρομο Kearns-Sayre. Μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία.

Η αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας εμφανίζεται σε νεογνά που γεννήθηκαν πρόωρα, συνήθως νωρίτερα των 32 εβδομάδων κύησης και βάρους μικρότερου των 1.250 gr. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η υποξία ή υπερβολική έκθεση στο οξυγόνο (κυρίως στην θερμοκοιτίδα), λοιμώξεις ή καρδιακές ανωμαλίες.

Σε πολλές περιπτώσεις δεν εμφανίζονται συμπτώματα (κυρίως σε αρχικό στάδιο) αλλά όταν αυτά εμφανιστούν είναι: θολή όραση, νυκταλωπία, απότομη ή σταδιακή απώλεια όρασης, μαύρα στίγματα ("μυγάκια"), παραμόρφωση των σχημάτων, δυσκολία στην ανάγνωση.

Η διάγνωση της αμφιβληστροειδοπάθειας γίνεται συνήθως με την οφθαλμοσκόπηση αφού βέβαια προηγηθεί μία πλήρης λήψη του ιστορικού του ασθενούς ενώ σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζονται πιο εξειδικευμένες εξετάσεις.