Ο ύπνος καταλαμβάνει, περίπου, το 1 τρίτο του συνολικού χρόνου της ζωής ενός ανθρώπου. Παλιότερα θεωρούσαμε ότι ο ύπνος ήταν μία παθητική κατάσταση του οργανισμού. Σήμερα όμως γνωρίζουμε ότι κατά την διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος μας είναι πολύ ενεργός και συντελούνται διάφορες ψυχοσωματικές λειτουργίες. Η αϋπνία και οι διαταραχές του ύπνου είναι προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου λόγω του άγχους και του στρες της καθημερινότητας.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου περνούμε από 5 διαφορετικά στάδια: Με το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα καταγράφονται όλα τα στάδια από τα οποία περνάμε κατά την διάρκεια του ύπνου, καθώς και τα κύματα που εκπέμπονται από τον εγκέφαλο.
- Στάδιο 1: Είναι το στάδιο του ελαφρύ ύπνου, η φάση κατά την οποία αρχίζει και χαλαρώνει το σώμα και περνάει από την εγρήγορση στον ύπνο.
- Στάδιο 2: Έχουμε φύγει πλέον από το στάδιο της εγρήγορσης, το σώμα έχει χαλαρώσει αρκετά και εκπέμπονται κύματα θ και δ.
- Στάδιο 3: Η μυϊκή δραστηριότητα στο στάδιο αυτό βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και οι οφθαλμικές κινήσεις είναι σπάνιες ή απούσες. Αυξάνονται τα κύματα θ και δ.
- Στάδιο 4: Παρατηρούμε ακριβώς την ίδια κατάσταση με το προηγούμενο στάδιο μόνο που τώρα αυξάνονται τα κύματα δ έως και 50%.
- Στάδιο 5: REM (Rapid Eye Movement - γρήγορη κίνηση των ματιών), είναι το στάδιο κατά το οποίο τα μάτια κινούνται γρήγορα και προς διάφορες κατευθύνσεις και τα εγκεφαλικά κύματα μοιάζουν σα να είμαστε σε ελαφρύ ύπνο. Ο ρυθμός της καρδιάς αυξάνεται και δεν υπάρχουν κυρίαρχα εγκεφαλικά κύματα. Στο REM στάδιο, ο άνθρωπος βλέπει τα λεγόμενα όνειρα.
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα υγείας όπως:
- κόπωση
- μειωμένη συγκέντρωση και προβλήματα μνήμης
- νευρικότητα
- αυξημένο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και διαβήτη
- μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
Γι αυτό θα πρέπει να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στον ύπνο μας και να φροντίζουμε να κοιμόμαστε επαρκώς, χωρίς να κάνουμε περικοπές στις ώρες ύπνου.